Wim Donders coaching en training | ||
Wim Donders: auteur, trainer, coach en reikimaster
| ||
NIEUW In december 2024 verscheen bij Boom Amsterdam de 4e editie van Liesbeth Ruijs en Wim Donders: Praktische gespreksvoering Het onderwijs verandert, het werkveld verandert en daarom wordt het boek herzien. Digitaal werken wordt belangrijker en daar speelt deze editie op in. De tekst is op een aantal plaatsen verbeterd en aangevuld. Nieuw is ook dat je in ‘Test jezelf’ op het eind van elk onderdeel kunt nagaan of je de hoofdpunten beheerst. |
| |
Dit boek is ontstaan vanuit mijn praktijk. Ik was jarenlang docent gespreksvoering bij de Fontys Hogeschool in Tilburg en Eindhoven. Het boek waarmee men werkte, werd door de studenten te theoretisch gevonden en daarom schreef ik een eigen reader bij de stof die ik in de lessen oefende. Vanaf les 1 liet ik studenten gesprekken voeren. We luisterden die terug: wat gaat goed, wat kan beter? Het goede hielden we vast, van fouten werd geleerd. En de leerpunten op een rij werd het theoretisch kader. Uitgeverij Boom vroeg me in 2006 of ik de reader van mijn trainingen wilde uitgeven. Het is een boek geworden voor mensen die de basisregels van communicatie in de vingers willen krijgen en voor ervaren werkers in het werkveld die hun gespreksvoering nog eens willen opfrissen. Een docent kan gebruik maken van uitgeschreven lessen die voorzien zijn van PowerPoints die de docent kan aanpassen. Praktische gespreksvoering is ontwikkeld voor het hoger onderwijs. De stappen van eenvoudig gesprek naar ingewikkeldere vormen zijn zo opgebouwd dat het boek ook geschikt is voor meer praktisch geschoolden.Na vele jaren, ook na mijn pensioen, wil ik stap voor stap het stokje overdragen aan Liesbeth Ruijs, een jongere collega bij Fontys. Zij heeft meer kennis en ervaring op het digitale gebied, staat dichter bij de huidige generatie studenten en de huidige onderwijspraktijk. Daarom staat zij nu als eerste genoemd op de kaft. Wil je meer weten over deze nieuwste editie, klik dan op https://www.boom.nl/100-14773_Praktische-gespreksvoering-4e-editie#inhoud |
Nadat in 2007 Praktische Gespreksvoering verscheen als basisboek voor het onderwijs in communicatie, werd ik gevraagd om een vervolgboek te schrijven voor het tweede jaar over een tiental coachmethodes. Ik zocht een tiental ervaren trainers die ieder een hoofdstuk schreven over coachen, oplossingsgericht werken, coachen bij verlies, NLP, RET, ACT, motiverende gespreksvoering, systeemtheorie, conflictcoaching en de human social functioningmethode van Eugene Heimler. In 2009 verscheen de eerste druk van Coachende gespreksvoering | |
In 2022 verscheen bij Boom Amsterdam onder redactie van Wim Donders en Liesbeth Ruijs de vierde herziene druk van Coachende Gespreksvoering Ook bij dit boek zijn er per hoofdstuk voor de docenten lessen uitgeschreven, compleet met oefeningen, theorie en voorzien van PowerPoints voor de training in groepen. Dat is een hulpmiddel voor de docent, ook als die docent geen expert is in de betreffende methode. Voor meer informatie: https://www.boom.nl/hoger-onderwijs/100-10559_Coachende-gespreksvoering-4e-druk | |
Beide boeken zijn uitgegeven bij Boom Amsterdam en worden veel gebruikt bij sociale opleidingen in het hoger beroepsonderwijs en zijn door de vele praktische oefeningen ook geschikt voor zelfstudie. |
| |
Sinds 2018 ben ik trainer communicatie in Utrecht aan het CAM, een opleiding voor energetisch therapeuten en natuurgeneeskundig therapeuten. Met ingang van het studiejaar 2025-26 stop ik bij deze opleiding. Omdat ik ook reikimaster ben, begrijp ik de wereld van deze alternatieve genezers in opleiding. Ik gaf de gewone basisgespreksvoering, zoals ik in onderstaand voorval probeer uit te leggen. Voorval -------------------------------------------------------------------------------------------- Een oud-collega werd tachtig jaar en gaf een feest. Ik ontmoette daar Imke, een oud-studente van me die ik al twintig jaar niet gezien had. Ik kende haar naam nog. Ze was nu met haar man Thomas die ik nog nooit ontmoet had. Het was een hartelijk weerzien en Imke was geïnteresseerd in wat ik momenteel deed. Ik vertelde haar enthousiast dat ik een training gespreksvoering gaf aan de opleiding Energetische therapie aan het CAM in Utrecht. Imke vroeg door hoe dat voor mij was om een training te geven in het voeren van gesprekken aan mensen die soms heldervoelend of helderziend zijn. Ik vertelde dat ik gewone basistraining gespreksvoering gaf: met welke vraag begin je, hoe vraag je door, hoe geef je een samenvatting en hoe houd je het doel in de gaten. Ik voegde eraan toe dat er natuurlijk mensen zijn die inderdaad een probleem aanvoelen bij een cliënt die bij hen komt om raad. Maar daar kun je niets mee doen omdat het erom gaat dat je luistert naar je cliënt en vraagt waar hij mee zit en hem stap voor stap coacht naar zijn oplossing. Imke had de opleiding tot beroepskeuzeadviseur gevolgd en daarom gaf ik op haar terrein een voorbeeld en ik draaide me naar haar partner: 'Stel je voor, Thomas, dat jij bij me komt omdat je een coach nodig hebt en ik ben helderziend en ik weet meteen dat jij niet op je plaats bent in je functie en dan tegen je zeg dat je een andere baan moet gaan zoeken. Daar overval ik je dan meteen mee. Als goede coach had ik moeten beginnen met de vraag waar je over wilt praten.' Helemaal overdonderd zei Thomas: 'Maar ik zoek een andere baan!' Ik vroeg mij af wat dat over mij zegt. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ Ik geef daarnaast kortere of langere trainingen in gespreksvoering. Bijvoorbeeld voor mensen kennis willen maken met de human social functioningmethode van Eugene Heimler (HSF-methode). Het is een methode om via het vragen over gedrag bij de gevoelens te komen. Een goede manier om een gesprek te voeren met mensen die niet gemakkelijk over hun gevoelens kunnen praten. Ik denk dan aan mensen die niet gewend zijn om te reflecteren of aan mensen die hooggeschoold zijn en zoveel woorden gebruiken over hun gevoelens dat ze de gevoelens niet meer voelen. Op bladzijde 206 van de 4e editie van Praktische gespreksvoering staat: ‘De HSF-methode is een praktische methode en zo eenvoudig, dat een training nodig is om eerst het een en ander af te leren.’ In een training of workshop kunnen docenten die met deze methode willen werken, dit zelf ervaren. Wil je eens kijken in de keuken van een tamelijk onbekende, nieuwe, doelgerichte methode, vraag dan informatie aan me. | |
3 Coach | |
Ik heb een coachpraktijk voor mensen met vragen over hun leven, relatie, werk of studie. Allerlei vragen waar mensen mee zitten, komen aan de orde. Relatief vaak komen bij mij paren voor relatietherapie. Het accent ligt bij mij op de onderlinge communicatie. Mijn uitgangspunt is: als twee mensen beter naar elkaar leren luisteren, zijn ze beter in staat om hun eigen problemen op te lossen en hebben ze mij niet meer nodig. Mijn manier is dat ik ze een gesprek laat houden. De opname luisteren we samen terug. De twee ontdekken dan vaak zelf hoe ze gekleurd luisteren of niet luisteren naar elkaar. Een echtpaar dat de afgelopen tijd bij mij in therapie was, heeft een terugblik geschreven. Vanwege de privacy worden pseudoniemen gebruikt. Dit is hun terugblik op de therapie: --------------------------------------------------------------------------------------------------------- We liepen vast. De een had het niet echt in de gaten, vond het oké zo. De ander dreef steeds verder weg en vond het onhoudbaar worden. Wij besloten er ‘samen’ moeite voor te doen om te kijken hoe we wél verder wilden gaan. ‘Belangeloos luisteren’ naar elkaar is ons helder bij gebleven uit de gesprekken met Wim. Écht luisteren naar wat de ander zegt, zonder er direct een eigen invulling aan te geven. Ontdekken welke intentie daar achter zit en de behoefte van de ander zien. Het begint met elkaar begrijpen en open communiceren. Het uitspreken van verlangens, behoeften en emoties is dé sleutel naar een gezonde relatie. Daar heeft Wim ons heel vaardig met geduld en respect in begeleid. Laat het niet etteren, dat is zonde voor iedereen! Sanne en Edward --------------------------------------------------------------------------------------------------------- Sanne heeft eraan toegevoegd: En mocht iemand het eens vragen, ik wil best als referentie dienen. Iemand mag me gerust bellen hierover. Wil je contact opnemen met Sanne, mail me dan: wajdonders@gmail.com Ik zorg er dan voor dat je contact met haar kunt opnemen. --------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ook een specialiteit van me is het coachen van rokers die willen stoppen. Ik kan dat met de gespreksmethode van Heimler of met reiki. Ik heb daarover een paper geschreven. Ik stuur dat graag op als je een mailtje stuurt naar wajdonders@gmail.com |
4 Reikimaster | |
Als mensen met een probleem te maken hebben, dan heeft het bijna nooit te maken met het denken. Natuurlijk heeft iemand soms een probleem als hij niet weet waar het station is. Maar dat is meestal gemakkelijk op te lossen. Als ik op een denkvraag het antwoord weet, geef ik informatie of ik geef aan waar of bij wie die informatie waarschijnlijk te vinden is. De meeste problemen liggen op het emotionele vlak. Van de ene kant wil bijvoorbeeld iemand iets graag, maar durft hij niet. Hij wil dan iets bereiken en angst speelt een rol. Dan is het nodig om de gevoelens te bespreken. Er zijn mensen die moeilijk over gevoelens kunnen praten. Als gevoelens bovenkomen, dan blokkeren zij. Dan wordt het ingewikkeld. Ik laat de cliënt dan kiezen uit twee mogelijkheden.
| |
Reiki werkt ook bij pijnbestrijding. Soms zorgt een emotionele blokkade voor spierspanning die pijnlijk kan aanvoelen. Ik heb ook een diploma sportmassage ik volgde ook twee jaar een opleiding therapeutische massage. Ik kan pijn bestrijden met reiki en soms met massage. Reiki kan veel, maar niet alles. Als reiki niet helpt, is het jammer, maar je hebt in ieder geval geen last van bijverschijnselen. | |
5 Toegift: Geleide fantasie | |
Gesprek, reiki en massage vormen een gouden combinatie. Problemen hebben vaak te maken met emoties en als het moeilijk is om daarover te praten, kunnen de emoties voelbaar worden door reiki en massage en dan gaat het gesprek vanzelf door. Wim schreef over deze combinatie artikelen in verschillende tijdschriften. Een van die artikelen gaat over werken met fantasie. Het is een methode die ik geleerd hem van Eugene Heimler. Het artikel heet: Het eekhoorntje. Ik geef het hieronder weer. | |
Het eekhoorntje Al vele tientallen jaren geef ik trainingen in gespreksvoering en ben ik coach bij vragen van mensen over hun leven, relatie of werk. In 2000 ontdek ik reiki. Nu ik naast gesprekken die ik voer ook met reiki werk, geven mijn handen een aanvulling op de woorden. De combinatie van reiki en het voeren van gesprekken geeft veel mogelijkheden. In een gesprek maak ik vaak gebruik van de human social functioningmethode (HSF-methode) van Eugene Heimler. Hij ontwikkelde zijn methode bij laaggeschoolden, die goed over gedrag kunnen praten, maar minder verbaal zijn als het gaat om gevoelens. Later ontdekt Heimler dat het concreet doorvragen ook voor hooggeschoolden werkt. Die gebruiken soms zoveel woorden over gevoelens dat deze gevoelens niet meer zichtbaar zijn. Als binnen de HSF-methode het gesprek blokkeert, schakel ik soms over op reiki of op het werken met fantasie, als de cliënt ervoor open staat. Hieronder een verslag van een gesprek met die laatste methode. Eline is een jonge vrouw die de boot wat afhoudt als gevoelens ter sprake komen. Ik heb haar reiki gegeven en dat is weldadig voor haar omdat er dan niet gepraat hoeft te worden. De winst is dat ze emoties ervaart tijdens de reikibehandeling. Het blijft voor haar een handicap dat ze gevoelens niet onder woorden kan brengen bij haar vriend Kasper met wie ze samenwoont. Als we daar na de reikibehandeling over doorpraten, geeft ze aan dat er iets blijft steken in haar borst als ze haar gevoelens wil uiten. Het geeft een beklemming. Ik stel voor om over te gaan naar de fantasie. Dat wil ze en op mijn voorstel maakt ze zich zo klein als een pink. Ze gaat kijken wat de beklemming in haar borst is. Na veel donkere gangen en blinde muren waar ze gaten in hakt, komt ze uit in een prachtig bos. Eline vindt het er mooi. Ze rust daar uit, geniet van de zon, het groene gras, de vogeltjes en een enkel eekhoorntje. Ze loopt rond in het bos, zonder zich te bekommeren om de richting. Ze komt niemand tegen, weet niet waar de uitgang is en dat is voor haar ook helemaal niet van belang. Kortom, ze is gelukkig met zichzelf en vermijdt iedere communicatie. Ik gun haar dat ze ervan geniet, maar ze was bij me gekomen omdat ze met het probleem zit dat ze niet met Kasper kan praten over haar gevoelens. Dat probleem komt geen stap verder als ze in kringetjes blijft lopen door dat bos. Ik probeer binnen haar fantasie van alles om haar contact te laten krijgen met iemand. Maar er is gewoon niemand, ook niet als ze roept of overal zoekt. Ze wil wel de weg vragen naar de uitgang uit het bos, maar er is gewoon niemand. Ze blijft dwalen en genieten van de zon, de vogeltjes en dat ene eekhoorntje. Hoe krijg ik Eline uit dat cirkeltje? Als ze weer die rode pluimstaart tegenkomt, krijg ik een ingeving. Ik zeg dat het een bijzonder beestje is dat mensentaal verstaat. Eline gaat in die fantasie mee en vertelt aan de eekhoorn dat ze het fijn vindt in het bos. Als ik Eline vraag wat de eekhoorn antwoordt, ontstaat er een dialoog. Hij zegt dat hij het ook naar zijn zin heeft in deze prachtige natuur. Ze vertelt wat ze aan het doen is en hij laat zien waar hij woont. Ik hoef alleen maar te vragen hoe het gesprek met het beestje verder gaat. Eline praat honderduit over haar gevoelens en zegt ook dat ze eenzaam is en het bos uit wil en Kasper wil zoeken. De eekhoorn kent het bos op zijn duimpje en loodst haar via de kortste weg naar de uitgang. Daar nemen de twee afscheid van elkaar. Eline loopt in haar fantasie naar Kasper en vertelt hem over haar reis door het bos en over haar ontmoeting met de eekhoorn. Hier eindigt de fantasie. De beklemming in haar borst is over. Ze bedankt me voor het gesprek en gaat naar huis. De volgende dag krijg ik een e-mail van Eline waarin ze schrijft dat ze bij thuiskomst alles kwijt kon bij Kasper. Ze begrijpt niet hoe ze nu ineens over gevoelens kan praten. Ze ziet nog niet dat ze in haar fantasie een drempel heeft genomen. Die drempel is nog steeds afwezig als ze Kasper verslag doet. Met gesprekken kan ik veel bereiken, soms gebruik ik daarbij reiki en soms, zoals deze keer, ook de methode van de ‘geleide fantasie’. Het zijn combinaties die me veel mogelijkheden geven. | |
De wet klachten en geschillen | |
Met ingang van 1 januari 2017 moeten alle zorgverleners in Nederland voldoen aan eisen die in het kader van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) worden gesteld. Ook mijn praktijk voldoet aan deze eisen. Graag leg ik kort uit wat dit betekent. Klachtenfunctionaris Het kan voorkomen dat je als cliënt van mijn praktijk een klacht hebt over de geboden zorg. Mijn voorkeur gaat er naar uit dat je deze klacht rechtstreeks met mij bespreekt. Mocht u dat om welke reden dan ook niet prettig vinden, dan bied ik je aan om gratis gebruik te maken van een onafhankelijke klachtenfunctionaris. Geschilleninstantie Het staat je vrij – indien de bemiddeling van de klachtenfunctionaris niet tot het door jou gewenste resultaat leidt – je te wenden tot de onafhankelijke en door het ministerie van VWS erkende geschilleninstantie waarbij ik ben aangesloten. Mijn praktijk is bij een erkende geschilleninstantie aangesloten. De geschilleninstantie is gemachtigd om bindende adviezen uit te brengen om zo tot een schikking tussen de partijen te komen. Eventueel kan ook een schadeclaim worden toegekend. Meer informatie vind je via de website van het NIBIG. Contact Wanneer je een klacht hebt, kun je contact opnemen met het NIBIG via klachten@nibig.nl. Zij zullen je informeren over de mogelijkheden en eventuele verdere procedure. | |
Mijn gegevens | |
Wim Donders Herman Heijermansweg 16 5044 NC Tilburg 06 25225530 Opleiding: Doctoraalopleiding Sociale pedagogiek Trainer Human Social Functioning (HSF) NLP-master Reikimaster Sportmassage Therapeutische massage |
© Behalve de foto’s van de boeken en de foto van mezelf zijn de illustraties en foto’s via Pixabay